Η έννοια της πρόληψης αναφέρεται στο σύνολο των μέτρων πριν από την εκδήλωση μιας συμπεριφοράς. Η πρόληψη της ουσιοεξάρτησης αφορά την αντιμετώπιση των παραγόντων που κάνουν ευάλωτο το άτομο και την ενίσχυση των παραγόντων που το ενδυναμώνουν και το προστατεύουν, συμβάλλοντας στην αποφυγή ή στην αναβολή της έναρξης της χρήσης ουσιών και της εμφάνισης της εξάρτησης.

Οι παρεμβάσεις πρόληψης ποικίλουν και απευθύνονται στην κοινότητα (περιβαλλοντική και καθολική πρόληψη), καθώς και σε ευάλωτες ομάδες (επικεντρωμένη πρόληψη) και άτομα (ενδεδειγμένη πρόληψη). Η πρόκληση για την πρόληψη είναι να υλοποιούνται οι κατάλληλες παρεμβάσεις για κάθε ομάδα-στόχος και σε κάθε πλαίσιο (σχολείο, οικογένεια, κοινότητα), οι οποίες να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες και να καλύπτουν σε ικανοποιητικό βαθμό τον πληθυσμό. Περισσότερα σχετικά με έννοιες, όρους και ορισμούς στον τομέα της πρόληψης >>

Η πρόληψη στην Ελλάδα υλοποιείται κυρίως από το πανελλαδικό δίκτυο των 75 Κέντρων Πρόληψης των Εξαρτήσεων και της Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας που λειτουργούν στο πλαίσιο της συνεργασίας του ΟΚΑΝΑ με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τοπικούς φορείς. Παρεμβάσεις πρόληψης για τη της χρήσης ουσιών υλοποιούνται επίσης από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, στο πλαίσιο της υλοποίησης των Προγραμμάτων Αγωγής Υγείας σε σχολεία της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Επιπλέον, παρεμβάσεις πρόληψης πραγματοποιούν και άλλοι κυβερνητικοί ή μη κυβερνητικοί φορείς από το χώρο των εξαρτήσεων, της υγείας κτλ. Στους φορείς αυτούς συμπεριλαμβάνονται το ΚΕΘΕΑ (Δίκτυο Υπηρεσιών Πρόληψης και Έγκαιρης Παρέμβασης), η Μονάδα Απεξάρτησης 18 ΑΝΩ / ΨΝΑ, το Πρόγραμμα Εναλλακτικής Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων / ΨΝΘ, η Κίνηση ΠΡΟΤΑΣΗ για έναν άλλο τρόπο ζωής και το Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας. Περισσότερα για τα Κέντρα Πρόληψης και τους φορείς που υλοποιούν παρεμβάσεις πρόληψης >>

Η πλειονότητα των παρεμβάσεων πρόληψης που υλοποιούνται στην Ελλάδα, εντάσσεται στην καθολική πρόληψη. Σε γενικές γραμμές, οι παρεμβάσεις δεν επικεντρώνονται αποκλειστικά στη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, αλλά εντάσσονται στο γενικότερο πλαίσιο της πρόληψης των επικίνδυνων συμπεριφορών και της προαγωγής της ψυχοκοινωνικής υγείας. Η συμμετοχή όλων των μελών της σχολικής κοινότητας (μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων) σε παρεμβάσεις πρόληψης αποτελεί κύρια προτεραιότητα της πολιτικής της πρόληψης, καθώς και της φιλοσοφίας και των αρχών των παρεμβάσεων πρόληψης που υλοποιούνται στην Ελλάδα. Έμφαση επίσης δίνεται στον ρόλο της οικογένειας, όπως φαίνεται και από τον μεγάλο αριθμό συμμετεχόντων στις παρεμβάσεις που πραγματοποιούνται για γονείς, γεγονός που ισχύει διαχρονικά στον τομέα της πρόληψης. Περισσότερα σχετικά με τις παρεμβάσεις πρόληψης που υλοποιούνται στην Ελλάδα >>

Τελευταία διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με την πρόληψη και τις παρεμβάσεις πρόληψης παρουσιάζονται στην τελευταία Ετήσια Έκθεση του ΕΚΤΕΠΝ 2019. Πατώντας εδώ μπορείτε να μεταφορτώσετε την Έκθεση.

Το ΕΚΤΕΠΝ συλλέγει συστηματικά αναλυτικά στοιχεία για τις παρεμβάσεις πρόληψης που υλοποιούνται στη χώρα. Στόχος είναι να αποτυπωθούν με συγκρίσιμο και συνολικό τρόπο ο αριθμός, η εμβέλεια και άλλα ποσοτικοποιημένα στοιχεία των παρεμβάσεων πρόληψης καθώς και να προωθηθεί η έγκυρη και αξιόπιστη ενημέρωση σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναφορικά με τις παρεμβάσεις πρόληψης που υλοποιούνται στην Ελλάδα. Επίσης, στόχος του ΕΚΤΕΠΝ αποτελεί η ανάδειξη των παρεμβάσεων πρόληψης, κυρίως αυτών που αποτελούν παραδείγματα καλής πρακτικής, καθώς και η προώθηση τους σε συστήματα ανταλλαγής πληροφοριών. Παράλληλα, το ΕΚΤΕΠΝ δίνει ιδιαίτερη σημασία στην ανάπτυξη της αξιολόγησης με τη συμμετοχή σε ειδικές ομάδες εμπειρογνωμόνων, τη διενέργεια σχετικών προγραμμάτων και τη μεταφορά τεχνογνωσίας σε εθνικό επίπεδο, ενώ πραγματοποιεί σχετικές εκδόσεις, οργανώνει εκπαιδευτικά σεμινάρια σχετικά με μεθόδους και εργαλεία αξιολόγησης. Περισσότερα σχετικά με τους βασικούς άξονες δουλειάς του ΕΚΤΕΠΝ στον τομέα της πρόληψης >>