Οι βασικοί άξονες δουλειάς του ΕΚΤΕΠΝ στη θεραπεία περιλαμβάνουν:
τη συλλογή συγκρίσιμων στοιχείων για τις υπηρεσίες συμβουλευτικής και τα θεραπευτικά προγράμματα/μονάδες της χώρας
Το ΕΚΤΕΠΝ συλλέγει συστηματικά αναλυτικά στοιχεία για τις υπηρεσίες συμβουλευτικής και κυρίως θεραπείας της χώρας για την αντιμετώπιση της ουσιοεξάρτησης.
Όσον αφορά τις υπηρεσίες συμβουλευτικής, για τη συλλογή σχετικών στοιχείων χρησιμοποιείται το Ερωτηματολόγιο Συμβουλευτικού Κέντρου, το οποίο δημιουργήθηκε το 2011. Το συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο συμπληρώνεται από κάθε κέντρο χωριστά μία φορά το χρόνο και σε αυτό συλλέγονται πληροφορίες που αφορούν τα χαρακτηριστικά των κέντρων, καθώς και συγκεντρωτικά στοιχεία για τους θεραπευομένους.
Το Ερωτηματολόγιο για τη Θεραπεία (αναθεώρηση 2015) αποτελεί αναθεωρημένη εκδοχή του πρωτότυπου ερωτηματολογίου TUF A (Treatment Unit Form Α, έκδοση Ιουνίου 1997). Η αναθεώρηση είχε στόχο τη βελτίωση της χρηστικότητας και της λειτουργικότητάς του, καθώς και την καλύτερη εξυπηρέτηση των εθνικών και ευρωπαϊκών καθηκόντων του ΕΚΤΕΠΝ, ενώ πραγματοποιήθηκε στα πρότυπα του Ευρωπαϊκού Ερωτηματολογίου Διερεύνησης Δομών EFSQ (European Facility Survey Questionnaire 2014). Το Ερωτηματολόγιο για τη Θεραπεία συμπληρώνεται από κάθε δομή που παρέχει θεραπεία μία φορά το χρόνο και σε αυτό συλλέγονται πληροφορίες για τις υπηρεσίες που παρέχονται, καθώς και συγκεντρωτικά στοιχεία για τους θεραπευομένους.
Τα δύο ερωτηματολόγια στοχεύουν, μέσω της συλλογής κατάλληλων στοιχείων να συμβάλει στην πλήρη και αναλυτική περιγραφή των δομικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών των συμβουλευτικών και των θεραπευτικών υπηρεσιών στη χώρα μας, διευκολύνοντας τη συστηματική παρουσίαση της πορείας και της εξέλιξης των αντίστοιχων προγραμμάτων σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Αναλυτικά, τα ερωτηματολόγια επιδιώκουν να συγκεντρώσουν στοιχεία ως προς την πολυμορφία και την διαφοροποίηση των διαθέσιμων συμβουλευτικών και θεραπευτικών προγραμμάτων (προγράμματα υποκατάστασης, στεγνά προγράμματα εσωτερικής διαμονής και εξωτερικής παραμονής, προγράμματα σωματικής αποτοξίνωσης, έγκαιρης παρέμβασης, προγράμματα για πολιτισμικά διαφοροποιημένες ομάδες κτλ.), ως προς την διαθεσιμότητα και την πρόσβαση των ενδιαφερόμενων σ’ αυτά, ως προς το θεραπευτικό σχεδιασμό και τις θεραπευτικές προσεγγίσεις που εφαρμόζονται, τους θεραπευτικούς στόχους και την παροχή επιμέρους εξειδικευμένων υπηρεσιών, την διαδικασία ένταξης και αξιολόγησης των θεραπευομένων, την έκβαση της θεραπευτικής διαδικασίας, τη στελέχωση και εκπαίδευση του προσωπικού καθώς και σε ζητήματα που αφορούν τη διασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και της αποτελεσματικότητάς τους.
τη διάχυση και την ανταλλαγή πληροφοριών σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναφορικά με τα θεραπευτικά προγράμματα/μονάδες της χώρας
Βασικός σκοπός του ΕΚΤΕΠΝ είναι η παρουσίαση και διάθεση των στοιχείων που συλλέγονται και αναλύονται σε εθνικό (π.χ. Ετήσιες Εκθέσεις του ΕΚΤΕΠΝ) και σε ευρωπαϊκό (π.χ. ειδικά ερωτηματολόγια, πίνακες κτλ. που αποστέλλονται στο Ευρωπαϊκό Κέντρο) επίπεδο. Οι συγκεκριμένες εκδόσεις αποτελούν πηγή αναφοράς και ενημέρωσης σχετικά με την οργάνωση, τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα των θεραπευτικών υπηρεσιών τόσο για τους χαράσσοντες πολιτική, τους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ουσιεξαρτήσεων, την ευρύτερη επιστημονική κοινότητα, τα ΜΜΕ αλλά και τον κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη. Επιπλέον, ελληνικά θεραπευτικά προγράμματα/μονάδες προβάλλονται σε σταθερή βάση από το ΕΚΤΕΠΝ μέσω ηλεκτρονικών βάσεων και εκδόσεων.
την ανάδειξη των ελληνικών θεραπευτικών προγραμμάτων/μονάδων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο
Εκτός από την πάγια παρουσίαση σε ετήσια βάση πληροφοριών για τις υπηρεσίες συμβουλευτικής και τα θεραπευτικά προγράμματα/μονάδες της χώρας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, στόχος του ΕΚΤΕΠΝ αποτελεί επίσης η ανάδειξη των προγραμμάτων, κυρίως αυτών που αποτελούν παραδείγματα καλής πρακτικής, καθώς και η προώθηση τους σε συστήματα ανταλλαγής πληροφοριών.
την προώθηση της αξιολόγησης και της σχετικής έρευνας στον τομέα της θεραπείας
Το ΕΚΤΕΠΝ δίνει ιδιαίτερη σημασία στην ανάπτυξη της αξιολόγησης με τη συμμετοχή σε ειδικές ομάδες εμπειρογνωμόνων, τη διενέργεια σχετικών προγραμμάτων και τη μεταφορά τεχνογνωσίας σε εθνικό επίπεδο. Επιπλέον, το ΕΚΤΕΠΝ πραγματοποιεί σχετικές εκδόσεις, οργανώνει εκπαιδευτικά σεμινάρια σχετικά με μεθόδους και εργαλεία αξιολόγησης.